ขร. ชี้แจงคัดค้าน ร่าง พ.ร.บ. การขนส่งทางราง

กรมการขนส่งทางราง (ขร.) ขอยืนยันว่า ไม่มีบทบัญญัติใด มาตราใด ในร่าง พ.ร.บ.การขนส่งทางราง พ.ศ. … ที่เกี่ยวข้องกับการแปรรูปใด ๆ ทั้งสิ้น การเสนอโครงการการขนส่งทางราง กำหนดหลักเกณฑ์ในการเสนอโครงการให้หน่วยงานของรัฐเป็นเจ้าของโครงการ

โดยแบ่งเป็นกรณีรถไฟของ รฟท. รถไฟฟ้า ของ รฟม.หรือ กทม. และกรณีรถรางของกระทรวงมหาดไทย หากโครงการใดมีเอกชนร่วมลงทุนให้หน่วยงานเจ้าของโครงการดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยการร่วมลงทุนระหว่างรัฐกับเอกชน ทั้งนี้ สัญญาสัมปทานหรือสัญญาร่วมลงทุนที่ได้จัดทำขึ้นต้องมีข้อกำหนดที่ไม่ขัดหรือแย้งกับพระราชบัญญัตินี้ ไม่มีกรณีที่จะดำเนินการแปรรูปรัฐวิสาหกิจแต่อย่างใด และการร่างพระราชบัญญัติดังกล่าวได้มีการรับฟังความคิดเห็นครบถ้วนตามหลักเกณฑ์แล้วโดยมีหนังสือถึงหน่วยงานเกี่ยวข้องเพื่อขอรับฟังความคิดเห็น และกรมการขนส่งทางรางได้รับความเห็นและข้อสังเกตดังกล่าวมาดำเนินการแล้ว อีกทั้ง กรมการขนส่งทางรางได้จัดให้มีการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้เสียโดยผ่านเว็บไซต์ระบบกลางทางกฎหมาย (https://lawtest.egov.go.th/) ของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ตั้งแต่วันที่ 31 มีนาคม 2564 ถึงวันที่ 19 เมษายน 2564 และผ่านระบบเทคโนโลยีสารสนเทศของกรมการขนส่งทางราง (https://www.drt.go.th/) ภายหลังการรับฟังความคิดเห็น ขร. ได้นำผลมาสรุปวิเคราะห์ปัญหา ชี้แจงประเด็นปัญหา เผยแพร่ทางเว็บไซต์ของ ขร. อีกครั้งหนึ่งแล้ว ทั้งนี้ หาก สร.รฟท.มีข้อคิดเห็นเกี่ยวกับ ร่าง พ.ร.บ.การขนส่งทางราง พ.ศ. …. เพิ่มเติม สามารถเสนอความเห็นได้ในชั้นกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ. การขนส่งทางราง พ.ศ. …. สภาผู้แทนราษฎร

สำหรับสาระสำคัญของ ร่าง พ.ร.บ.การขนส่งทางราง พ.ศ. …. ที่กำลังจะเสนอ สภาผู้แทนราษฎรพิจารณาและประกาศใช้บังคับต่อไปนั้น เพื่อให้เป็นไปตามยุทธศาสตร์ชาติที่ 2 ด้านการสร้างความสามารถในการแข่งขัน แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (7) ประเด็นโครงสร้างพื้นฐาน ระบบโลจิสติกส์ และดิจิทัล (พ.ศ. 2561 – 2580) แผนปฏิรูปประเทศที่ 5 ด้านเศรษฐกิจ ประเด็นการปฏิรูปที่ 9 Connectivity พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานในประเทศ

ร่าง พ.ร.บ. การขนส่งทางราง พ.ศ. …. จึงมีหลักการและเหตุผลความจำเป็น ตามที่ยุทธศาสตร์ด้านการสร้างความสามารถในการแข่งขันมีจุดมุ่งหมายสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมและพัฒนาการขนส่งและโลจิสติกส์ รวมทั้งการเชื่อมโยงเครือข่ายคมนาคมอย่างไร้รอยต่อ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางรางของประเทศให้มีโครงข่ายที่สมบูรณ์ครอบคลุมทั่วทั้งประเทศ เชื่อมต่อระบบการขนส่งทางรางกับการขนส่งระบบอื่น และประเทศเพื่อนบ้าน รวมทั้งการส่งเสริมและพัฒนาให้เกิดกิจการขนส่งทางรางขึ้นในระดับประเทศและในระดับภูมิภาคอย่างมั่นคงและยั่งยืน เพื่อให้ประชาชนได้รับความสะดวก รวดเร็ว ประหยัด และปลอดภัยในการเดินทาง สมควรมีกฎหมายที่กำกับดูแลกิจการขนส่งทางราง ให้สามารถยกระดับมาตรฐานอุตสาหกรรมการขนส่งทางราง การบริหารจัดการการขนส่งทางรางอย่างเป็นระบบ สอดคล้องกับการพัฒนาการขนส่งรูปแบบอื่น ๆ ให้เป็นโครงข่ายเดียวกันอย่างสมบูรณ์

ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับเมื่อ ร่าง พ.ร.บ.การขนส่งทางราง พ.ศ. …. มีผลใช้บังคับ มีกฎหมายเกี่ยวกับโครงสร้างองค์กรกำหนดให้กรมการขนส่งทางรางมีหน้าที่และอำนาจในการกำกับดูแลการประกอบกิจการขนส่งทางรางเพื่อแก้ปัญหาความล่าช้าในการให้บริการขนส่งผู้โดยสารและให้บริการขนส่งสินค้าทางรถไฟ ซึ่งที่ผ่านมาประเทศไทยไม่มีหน่วยงานที่มากำกับดูแลการประกอบกิจการขนส่งทางราง ทำให้การขนส่งทางรางไม่ได้รับความนิยมเมื่อเทียบสัดส่วนของการขนส่งระบบอื่น ดังนั้น เพื่อยกระดับการให้บริการการขนส่งทางรางที่มีต้นทุนการขนส่งต่ำกว่าระบบอื่น กรมการขนส่งทางราง จึงมีความจำเป็นที่จะต้องมีกฎหมายกำหนดหน้าที่และอำนาจการกำกับดูแลการประกอบกิจการขนส่งทางราง ในการกำหนดมาตราฐานการประกอบกิจการ โดยการกำหนดมาตรฐานการให้บริการ ดังนี้

1.มีการกำหนดอัตราค่าโดยสารและค่าขนส่งสินค้าที่เป็นธรรมโดยมีคณะกรรมการนโยบายการขนส่งทางรางกำหนดค่าโดยสารและค่าขนส่งสินค้า เพื่ออำนวยความสะดวก รวดเร็ว
และประหยัดค่าใช้จ่าย ในการเดินทางและการขนส่งสินค้าให้แก่ประชาชนผู้ใช้บริการ
2.มีการกำหนดให้ผู้ประกอบกิจการขนส่งทางรางมีการชดเชยค่าเสียหายให้กับผู้โดยสารหรือผู้ขนส่งสินค้า กรณีมีการยกเลิกขบวนรถ หรือขบวนรถล่าช้า เพื่อเป็นหลักประกันว่าผู้โดยสารและผู้ขนส่งสินค้าจะไม่ได้รับความเสียหายในการใช้บริการการขนส่งทางราง
3.มีการกำหนดให้ผู้ประกอบกิจการขนส่งทางรางจัดทำประกันชีวิตและประกันอุบัติเหตุให้แก่ผู้โดยสาร และจัดทำประกันวินาศภัย เพื่อรับประกันความเสียหายให้กับผู้โดยสาร
และผู้ใช้บริการขนส่งสินสินค้า
4.มีการกำหนดให้ผู้ประกอบกิจการขนส่งทางรางกำหนดค่าโดยสารโดยคำนึงถึงสิทธิของผู้โดยสารบางกลุ่ม เช่น ผู้สูงอายุ เด็ก หรือคนพิการ ผู้ด้อยโอกาส ให้มีความเหมาะสมแก่การใช้บริการแก่ประชาชน
5.มีการกำหนดให้ผู้โดยสารและผู้ใช้บริการขนส่งสินค้ามีสิทธิร้องเรียนปัญหาต่ออธิบดีกรมการขนส่งทางราง เมื่อได้รับความเดือดร้อนจากการประกอบกิจการขนส่งทางราง เพื่อตักเตือนเป็นหนังสือให้ปฏิบัติตามมาตรฐานการประกอบกิจการขนส่งทางราง ที่ออกตาม ร่าง พ.ร.บ.การขนส่งทางราง พ.ศ. ….

กรมการขนส่งทางรางมีเป้าหมายในการส่งเสริมให้มีการขนส่งทางรางเพิ่มมากขึ้นจากเดิม ร้อยละ 2.03 ในปี พ.ศ. 2563 เป็นร้อยละ 4.3 ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 พ.ศ. 2560 – 2564 ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลที่ต้องการส่งเสริมและพัฒนาการขนส่งทางรางให้มากขึ้นตามยุทธศาสตร์ชาติ โดยกระทรวงคมนาคมได้ดำเนินการตามแผนดังกล่าว ร่าง พ.ร.บ. การขนส่งทางราง พ.ศ. …. จึงเป็นเครื่องมือที่สำคัญในการดำเนินการให้สำเร็จตามภาระกิจในการก่อตั้งกรมการขนส่งทางราง

โดย ขร.จะเชิญผู้แทน สร.รฟท.ร่วมหารือ กับสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา
สภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักงบประมาณ กระทรวงการคลัง เพื่อหารือ
ทำความเข้าใจร่วมกันต่อไป