สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.) กระทรวงคมนาคม จัดสัมมนา เพื่อนำเสนอผลการศึกษาโครงการศึกษานโยบายการลดการใช้พลังงานในภาคคมนาคมขนส่งทางบก โดยมี นายสุรพงษ์ เมี้ยนมิตร รองผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร เป็นประธานเปิดการสัมมนา นางสาวกฤติกา บูรณะดิษ ผู้อำนวยการสำนักแผนความปลอดภัย กล่าวรายงาน พร้อมด้วยผู้แทนหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ทั้งจากภาครัฐ ภาคเอกชน รัฐวิสาหกิจ สถาบันการศึกษา และสื่อมวลชน เข้าร่วมการสัมมนา เมื่อวันที่ 22 กันยายน 2566 ณ ห้องบอลรูม 1 ชั้น 6 โรงแรมอมารี วอเตอร์เกท กรุงเทพมหานคร
กระทรวงคมนาคมเล็งเห็นความสำคัญการแก้ไขปัญหาการใช้พลังงานในภาคคมนาคมขนส่งทางบก เนื่องจากปัจจุบันการคมนาคมขนส่งมีการใช้พลังงานโดยรวมของประเทศ ในปี 2565 อยู่ที่ 32,414 พันตันเทียบเท่าน้ำมันดิบ คิดเป็นร้อยละ 38.5 และการขนส่งมีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่องตามการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ซึ่งการขนส่งทางบกถือได้ว่าเป็นรูปแบบการขนส่งหลักของประเทศที่มีการใช้พลังงานขั้นสุดท้าย ในปี 2565 สูงถึง 27,950 พันตันเทียบเท่าน้ำมันดิบ คิดเป็นร้อยละ 86.2 และจากการใช้พลังงานในการขนส่ง ในปี 2562 พบว่าสาขาขนส่งปล่อย CO2 อยู่ที่ 76.92 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า คิดเป็นร้อยละ 29.5 ของการปล่อย CO2 ในภาคพลังงาน โดยการขนส่งทางบก มีสัดส่วนร้อยละ 95.6 ของการปล่อย CO2 ในสาขาขนส่ง หากไม่มีการรองรับการเติบโตดังกล่าว จะส่งผลให้เกิดการขนส่งที่สิ้นเปลืองพลังงานและเกิดการปล่อยมลพิษมากยิ่งขึ้น
นายสุรพงษ์ เมี้ยนมิตร กล่าวว่า กระทรวงฯ ได้มอบหมายให้ สนข. จัดทำโครงการศึกษาฯ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและกำหนดนโยบายการลดการใช้พลังงานในภาคคมนาคมขนส่งทางบกของประเทศไทย และจัดทำแผนการดำเนินการลดการใช้พลังงานและลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในภาคคมนาคมขนส่งทางบกของประเทศไทย พ.ศ. 2566 – 2580 เพื่อเป็นแผนการดำเนินงานที่ช่วยให้หน่วยงานในภาคคมนาคมและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง มีกรอบแนวทางในการพัฒนาระบบคมนาคมในด้านการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงานในระบบขนส่งที่เป็นมิตรต่อสภาพภูมิอากาศ และสามารถบรรลุเป้าหมายการลดการใช้พลังงานของประเทศได้อย่างเป็นรูปธรรม โดยแผนการดำเนินงานฯ แบ่งออกเป็น 3 ระยะ ประกอบด้วย แผนระยะสั้น 0 – 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) แผนระยะกลาง 6 – 10 ปี (พ.ศ. 2571 – 2575) และแผนระยะยาว 11 – 15 ปี (พ.ศ. 2576 – 2580) ซึ่งจากการประเมินภายใต้แผนการดำเนินการฯ พบว่า หากมีการดำเนินงานตามแผนที่วางไว้ ดังนี้
– แผนระยะสั้น ณ ปี 2570 การขนส่งทางบก จะมีศักยภาพในการลดการใช้พลังงานรวม 4,260.76 พันตันเทียบเท่าน้ำมันดิบ (ktoe) และศักยภาพในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกรวม 10.07 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (MtCO2e)
– แผนระยะกลาง ณ ปี 2575 การขนส่งทางบก จะมีศักยภาพในการลดการใช้พลังงานรวม 12,582.40 ktoe และศักยภาพในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกรวม 36.09 MtCO2e
– แผนระยะยาว ณ ปี 2580 การขนส่งทางบก จะมีศักยภาพในการลดการใช้พลังงานรวม 15,918.21 ktoe และศักยภาพในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกรวม 51.86 MtCO2e
ทั้งนี้ หากเปรียบเทียบกับเป้าหมายการมีส่วนร่วมที่ประเทศกำหนด (Nationally Determined Contribution: NDC) จากการประเมินภายใต้แผนการดำเนินการฯ พบว่า ณ ปี 2573 หรือ ค.ศ. 2030 การขนส่งทางบก จะมีศักยภาพในการลดการใช้พลังงานรวม 11,169.84 ktoe และศักยภาพในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกรวม 30.04 MtCO2e จากที่กล่าวมาในข้างต้น หากหน่วยงานในภาคคมนาคมและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องด้านการลดการใช้พลังงาน การปล่อยก๊าซเรือนกระจก และการลดฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM 2.5 ขับเคลื่อนโครงการและมาตรการตามแผนการดำเนินการลดการใช้พลังงานและลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในภาคคมนาคมขนส่งทางบกของประเทศไทย พ.ศ. 2566 – 2580 จะช่วยให้ประเทศสามารถบรรลุเป้าหมายการเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน เพื่อนำไปสู่ความมั่นคงทางพลังงาน และเป้าหมายการลดก๊าซเรือนกระจก เพื่อนำไปสู่การเติบโตอย่างยั่งยืนบนสังคมที่เป็นมิตรต่อสภาพภูมิอากาศ รวมทั้งเป็นการส่งเสริมความร่วมมือระหว่างหน่วยงานในภาคคมนาคมและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กระทรวงคมนาคม กระทรวงพลังงาน กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กระทรวงการคลัง กระทรวงอุตสาหกรรม และกรุงเทพมหานคร ที่เห็นความสำคัญและประโยชน์ในการดำเนินโครงการให้บรรลุเป้าหมายที่กำหนด สำหรับการจัดสัมมนาในครั้งนี้ มุ่งหวังให้เกิดการบูรณาการจากทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อร่วมให้ข้อเสนอแนะและรับฟังความคิดเห็นเพื่อนำไปใช้พัฒนามาตรการลดการใช้พลังงาน ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และลดการปล่อย PM 2.5 ในภาคขนส่งทางบกให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ซึ่งผลลัพธ์ที่ได้มาเป็นผลลัพธ์ร่วมกันของประเทศ และเป็นประโยชน์ต่อหน่วยงานของภาครัฐใช้เป็นข้อมูลในการตัดสินใจดำเนินนโยบายต่อไป
